Cây nổ gai là loại cây khá phổ biến ở vùng quê nước ta. Dù chỉ là loại cây mọc hoang nhưng cây nổ gai lại có dược tính cao, giúp con người điều trị nhiều bệnh hiệu quả.
Đặc điểm và dược tính của cây nổ gai
Cây nổ gai có đặc điểm là loại cây nhỏ dạng bụi, có chiều cao trung bình khoảng 2 – 3m. Lá mọc so le, mỏng, hình bầu dục, mép nguyên. Hoa nhỏ, mọc thành cụm ở kẽ lá. Quả cây nổ gai có màu trắng, hình cầu.
Ở Việt Nam, cây nổ gai được tìm thấy nhiều ở vùng trung du, vùng núi thấp và khu đồng bằng Bắc Bộ. Ngoài ra, cũng được tìm thấy mọc rải rác ở vùng Tây Nguyên và Đông Tây Nguyên. Cây nổ gai ưa ẩm, thích mọc dưới bóng dâm nên chúng thường mọc ở quanh bờ ruộng, trên bờ các khe suối.
Trong y học cổ truyền, cây nổ gai có vị chát, tính hàn, hơi động có công dụng tiêu viêm, kháng khuẩn tốt. Người ta thường sử dụng rễ, lá, cành và phần vỏ thân để làm thuốc. Chúng thường được sấy khô và bảo quản để dùng quanh năm. Trong dân gian, rễ cây nổ gai được dùng để trị viêm tai giữa, diệt giun sán, đau bụng kinh, chữa bệnh lậu, hạ sốt, trị vết loét ngoài da, sỏi bàng quang, sỏi thận… Còn phần lá và cành của cây nổ gai có thể trị mụn mủ, đẩy nhanh quá trình lành vết thương.
Trong y học hiện đại, cây nổ gai được phân tích có những thành phần như ethanol, chloroform, saponin, norsecurin, virosin, alkaloid, tannin, securiotinin… Các chất này đều có tính chống oxy hóa tự nhiên và khả năng kháng khuẩn cao.
Công dụng tiềm năng tuyệt vời của cây nổ gai
Hiện nay, chưa có nhiều công trình nghiên cứu khoa học về cây nổi gai. Tuy nhiên, thông qua một số thí nghiệm trên động vật các nhà khoa học tin rằng, cây nổ gai có nhiều công dụng tiềm năng có thể phát huy chúng ở người. Cụ thể:
Cây nổ gai rất tốt cho tim mạch
Thông qua nghiên cứu trên chuột, các nhà khoa học nhận thấy cây nổ gai có tác dụng giúp ổn định nhịp tim rất tốt, giảm lượng lipid trong máu, giảm khả năng mắc chứng xơ vữa động mạch. Bên cạnh đó, ở một số nghiên cứu trên động vật khác cũng ghi nhận tác dụng giảm huyết áp ở dược liệu này.
Cây nổ gai có tính chống oxy hóa
Việc có khả năng chống oxy hóa không chỉ giúp bảo vệ từng tế bào của cơ thể mà chúng còn có khả năng tìm và tiêu diệt những gốc tự do – nguyên nhân hình thành bệnh tế bào ung thư trong cơ thể. Khả năng chống oxy hóa này được hình thành bởi ethanol và chloroform trên cây nổ gai.
Cây nổ gai rất tốt đối với hệ tiêu hóa
Qua nghiên cứu trên chuột lang, các nhà khoa học cũng nhận thấy cây nổ gai có khả năng bảo vệ phần niêm mạc dạ dày của cơ thể và giảm khả năng mắc loét dạ dày.
Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng cây nổ gai
Phần thân, rễ của cây nổ gai có các chất securinin, alcaloit. Chúng đều là những chất có độc tính tương đối cao. Cho nên, nếu dùng cây nổ gai một cách phi khoa học, quá lạm dụng, không đúng cách sẽ gây ngộ độc. Vì thế, trước khi sử dụng loại dược liệu này phải xin ý kiến tư vấn từ các chuyên gia y tế để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Nếu sau khi sử dụng cây nổ gai để chữa bệnh mà nhận thấy có những dấu hiệu như: phát ban toàn thân, buồn nôn,… thì hãy dừng sử dụng thuốc và đến ngay các cơ sở y tế để được can thiệp kịp thời.